مجله ایده آل:  به احتمال بسیار زیاد در قفسه‌های خانه‌تان داروهای زیادی را انبار كرده‌اید، برای هردرد و مشكلی هم چند نوع دارو  دارید، اما آیا می‌‌دانید در میان این داروها كدام از همه بهتر است؟ در این مطلب مهم‌ترین نكات برای انتخاب بهترین دارو برای هر مشكل را به شما می‌گوییم. چقدر در مورد داروها اطلاعات دارید؟ می‌‌دانید چه دارویی را باید در چه زمانی مصرف كنید؟ اگرچه همه ما معمولا اطلاعاتی در مورد داروها داریم اما این كافی نیست و بیشتر ما هم این زحمت را به خودمان نمی‌دهیم كه برچسب‌ها و بروشورهای اطلاعات دارویی را بخوانیم، اما این مطلب به شما می‌گوید در میان داروهای در دسترس كدام دارو برای حل كدام مشكل مفید است.

مشكل: آلرژی
داروهای در دسترس: دیفن هیدرامین، سیتیریزین، لوراتادین، فگزوفنیدین
بهترین انتخاب: سیتیریزین

داروهای این گروه از خانواده داروهای آنتی‌هیستامین هستند كه باعث كاهش علائم آبریزش فصلی و عطسه می‌شوند. در میان این گروه از داروها سیتیریزین از همه موثرتر عمل می‌كند و بهتر علائمی را كه توسط سیستم ایمنی بدن در واكنش به آلرژن‌ها ایجاد می‌شود، مهار می‌كند، در ضمن این دارو از بیشتر داروهای این خانواده كمتر ایجاد خواب‌آلودگی و گیجی می‌‌كند. دكتر جیمز سابلت، مدیر مركز آسم و آلرژی در لوئیز ویل می‌گوید: «در میان داروهایی كه تهیه آنها احتیاج به نسخه ندارد، سیتیریزین بهترین دارو برای كنترل علائم آلرژی است، اما حواستان باشد در مصرف آن زیاده‌روی نكنید. اگر این گروه از داروها به شدت شما را خواب‌آلوده می‌كند لوراتادین را انتخاب كنید كه كمترین عارضه را دراین مورد ایجاد می‌‌كند و البته می‌توانید به داروهای طبیعی هم فكر كنید.» دكتر سكینه بایو والا، متخصص ایمونولوژی در ایلینویز می‌گوید: «تحقیقات نشان داده اسپری كردن آب نمك رقیق با چند قطره عرق نعناع در آن می‌تواند علائم آبریزش بینی و سایر علائم حساسیت را تا حدودی برطرف ‌‌كند.»


مشكل: سردرد
داروهای در دسترس: ایبوپروفن، استامینوفن، آسپیرین و ناپروكسن
بهترین انتخاب: ایبوپروفن

تمام داروهایی كه در بالا به آنها اشاره شد می‌توانند به عنوان مسكن‌ و كاهش‌دهنده درد عمل كنند، اما در میان داروها، داروهای ضدالتهاب مثل ایبوپروفن از همه سریع‌تر عمل می‌كند. دكتر آندرو بلامن فیلد،  مدیر مركز سردرد از دانشگاه كالیفرنیا می‌گوید: «اینگونه داروها باعث كاهش تولید پروستاگلاندین‌ها در بدن می‌شود كه این تركیبات می‌تواند باعث افزایش درد در بدن انسان شود.» در ضمن ایبوپروفن می‌تواند 2 علت مهم سردرد در انسان را برطرف كند: اول اسپاسم عضلات گردن و دوم تورم عروق در نواحی شقیقه و گیجگاه. در مطالعه‌ای در كانادا نشان داده شده ایبوپروفن در تسكین هر دردی در انسان موثرتر از استامینوفن عمل می‌كند. در ضمن ایبوپروفن می‌تواند در كاهش تب هم موثر باشد، زیرا پروستاگلاندین‌ها در بالا بردن حرارت بدن هم نقش دارند.


مشكل: بریدگی كوچك
داروهای در دسترس: هیدروژن پراكسید (آب اكسیژنه)، نئومایسین، بتادین (یدین)، ایزوپروپیل الكل
بهترین انتخاب: هیچ‌كدام

دكتر رائول كاره، مدیر مركز اورژانس بیمارستان مموریال شیكاگو می‌گوید: «حتی اگر دست‌تان را با چاقوی مخصوص خرد كردن گوشت ببرید، بهترین كار این است كه با صابون معمولی محل بریدگی را كاملا تمیز بشویید، سپس دست‌تان را برای مدت زیاد حتی تا 5 دقیقه زیر آب سرد بگیرید، این بهترین شیوه  است كه مطمئن می‌شوید محل بریدگی عفونت نخواهد كرد.»

استفاده از محلول‌های آب اكسیژنه، بتادین و الكل، به خصوص استفاده چندباره از آنها می‌تواند سلول‌های پوست آسیب‌دیده را ملتهب کرده و روند بهبود آنها را كند و طولانی‌تر كند.


مشكل: خارش پوست
داروهای در دسترس: كالامین، هیدروكورتیزون، پراموكسین هیدروكلراید، دیفن هیدرامین
بهترین انتخاب: كالامین

نتایج مطالعه‌ای كه در نشریه «دارو و درمان»به چاپ رسیده مشخص می‌كند، خارش پوستی ناشی از گزش حشرات یا تماس با موادی مثل شاخ و برگ درختان یا لباس‌های پشمی با آنتی‌هیستامین‌ها و پمادهای موضعی كورتون بهبود پیدا نمی‌‌كند. دكتر كاره می‌گوید، دارویی كه در این حالت موثر است كالامین است: «ناحیه‌ای كه می‌خارد را بخارانید، سپس روی آن ناحیه كالامین بزنید، این دارو حاوی تركیبات طبیعی است كه پوست را خنك و آرام كرده و احساس خارش را برطرف می‌‌كند و اینگونه مشكل برطرف می‌شود.»


مشكل: سرفه و احتقان بینی
داروهای در دسترس: گایافنزین، دكسترو متورفان، سودوافدرین
بهترین انتخاب: گایافنزین

اگر بلافاصله پس از آشكار شدن اولین علائم، داروی دكونژستانی مثل سودوافدرین بخورید می‌توانید از ایجاد احتقان بینی و ترشح سینوس‌‌ها و سرفه متعاقب‌ آنها جلوگیری كنید، اما اگر احتقان و سرفه ایجاد شده باشد بهترین دارو گایافنزین است كه موكوس (خلط) داخل سینه را رقیق كرده و اینگونه دفع آن را راحت‌تر می‌كند. دكتر رابرت‌لی مدسن، متخصص عفونی می‌گوید: «شست‌وشوی بینی و نوشیدن آب هم می‌تواند ترشحات داخلی شما را رقیق‌تر كند، همراهی این روش با استفاده از گایافنزین سینه شما را صاف‌تر می‌كند و احساس بهتری به شما خواهد داد. از داروهای مهاركننده سرفه مثل دكسترومتورفان فقط زمانی استفاده كنید كه سرفه‌‌های خشك امان شما را بریده باشد. این داروها روی مركز سرفه مغز اثر می‌گذارد و باعث كاهش رفلكس سرفه می‌شود، اما این كار در عین حال دفع‌ ترشحات داخل سینه را هم مشكل‌تر می‌كند.»


مشكل: گلودرد
داروهای در دسترس: بنزوكائین، منتول، ایبوپروفن
بهترین انتخاب: بنزوكائین و ایبوپروفن

امروزه آب‌نبات‌های تسكین گلودرد زیادی در دسترس‌اند، اما بیشتر آنها زیادی شیرین هستند، مواد قندی دارند و اثربخشی آنها هم زیاد نیست. بنزوكائین یك بی‌حس‌كننده موضعی است كه سیگنال‌های نرون‌ها را مهار می‌كند و قوی‌تر از منتول است. اسپری‌های بنزوكائین كه در گلو اسپری می‌شود معمولا از قطره‌ها و آب‌نبات‌‌های این دارو سریع‌تر عمل می‌كند. ایبوپروفن هم التهاب گلو را كاهش می‌دهد و می‌تواند باعث كاهش درد و ناراحتی شود. در ضمن تركیب سنتی یك قاشق عسل در چای هم در تسكین گلودرد موثر است. عسل دارای تركیبات طبیعی ضدالتهاب است و در عین حال تركیبات ضدمیكروبی دارد و به همراه چای گرم، روند بهبود گلودرد را تسریع می‌بخشد و احساس درد و ناراحتی را كاهش می‌‌دهد.


1- داروها را بلافاصله پس از پایان تاریخ مصرف‌شان باید دور انداخت؟

دكتر مانلا داپكرت، داروشناس و رئیس مركز تحقیقات دارویی والی نورث می‌گوید: «داروهای مسكن و سرماخوردگی معمولی را می‌توان حتی تا یك یا 2 ماه  پس از انق ضای تاریخ مصرف آنها استفاده كرد، زیرا این داروها خاصیت خود را از دست نمی‌دهند اما در مورد داروهای ضد‌سرفه و تمامی شربت‌ها این قانون درست نیست و آنها را بلافاصله پس از پایان مدت تاریخ مصرف‌شان باید دور انداخت و از آنها استفاده نكرد.»

2- هرقدر یك دارو را بیشتر مصرف كنی اثر آن بیشتر می‌شود؟

دكتر پاتریك جیسون مك‌دانل، پروفسور فارماكولوژی بالینی در دانشگاه تمیل می‌گوید: «داروهای مسكن و ضدالتهاب در دسترس مثل استامینوفن، آسپیرین و ایبوپروفن دارای سقف اثر هستند، یعنی اگر از مقدار تجویز شده و درج شده روی بسته آنها بیشتر مصرف شوند هیچ اثر اضافه‌ای نخواهند داشت. اگر با دوز حداكثر یك دارو هم مشكل شما برطرف نشد، با پزشك خودتان برای استفاده از داروهای دیگر مشورت كنید.»


بهترین محل برای نگهداری داروها، كابینت حمام یا دستشویی نیست. دكتر مك دانل  در این مورد می‌گوید: «هوای گرم و مرطوب حمام و دستشویی باعث می‌شود داروها زودتر خراب و فاسد شوند و ممكن است داروها حتی قبل از رسیدن به زمان انقضای مصرف خودشان هم فاسد شوند و ارزش دارویی و اثربخشی خود را از دست بدهند.» بهترین كار این است كه همه داروهای خود را در محیط‌های خشك و نه‌چندان گرم قرار دهید. البته این را هم باید به یاد داشته باشید كه هر دارو شرایط نگهداری خاص خودش را دارد پس منطقی‌ترین كار این است كه درمورد هر دارو براساس دستورالعمل درج شده روی جعبه آن عمل كنید.